ปูเสฉวนบก
- 11 พฤษภาคม 2564
- 635
ภัยคุกคามของปูเสฉวนบก
1. การซื้อขายปูเสฉวนบก
ปูเสฉวนไม่ได้รับการคุ้มครองจากกฎหมาย (ยกเว้นในเขตอุทยานแห่งชาติ) ทำให้ถูกจับจากธรรมชาติเป็นจำนวนมากเพื่อเป็นสัตว์เลี้ยง อย่างไรก็ตามธุรกิจการเลี้ยงปูเสฉวนบกก็ไม่ยั่งยืน เพราะปูเสฉวนบกไม่สามารถเพาะขยายพันธุ์จนถึงจุดคุ้มทุนทางการค้าไดh้
ปัจจุบันปูเสฉวนบกกำลังได้รับความนิยมในฐานะเป็นสัตว์เลี้ยง โดยเฉพาะในสหรัฐอเมริกา ซึ่งผู้เลี้ยงนิยมใช้สีทาบนเปลือกหอยให้เป็นสีสันและลวดลายต่าง ๆ อย่างไรก็ดีปูเสฉวนบกค่อนข้างมีความยุ่งยากในการเลี้ยง แม้ว่าจะอาศัยอยู่บนบกแต่ในสถานที่เลี้ยงต้องให้มีความชุ่มชื้นด้วย โดยต้องปูพื้นด้วยกรวดทรายและขอนไม้หรือมะพร้าวผุ และมีความจำเป็นต้องใช้แร่ธาตุจำพวกแคลเซียมประกอบในการเลี้ยงด้วย ไม่เช่นนั้นก็อาจตายได้
ในประเทศไทย จากการค้นหาข้อมูลในเพจ facebook พบทั้งเพจที่ให้ความรู้เรื่องการเลี้ยงปูเสฉวน และค้าขายปูเสฉวน รวมไปถึงอุปกรณ์การเลี้ยง มากกว่า 10 เพจขึ้นไป โดยราคาที่ซื้อขายกันราคาตัวละประมาณ 10 บาท ไปจนถึงตัวละกว่า 1,000 บาทก็มี ขึ้นอยู่กับชนิดและขนาดของปูเสฉวนบก
จากรายงานสืบเนื่องจากการประชุมวิชาการวิทยาศาสตร์ทางทะเล ครั้งที่ 6 (One World One Ocean :New and More Values of the Seas) ที่จัดขึ้นที่มหาวิทยาลัยบูรพา จ. ชลบุรี มีรายงานว่าพบปูเสฉวนบกถึง 3 ชนิดอาศัยอยู่รวมกันที่หาดเกาะกำใหญ่ จ.ระนอง ได้แก่ Coenobita brevimanus, Coenobita violascens และ Coenobita rugosus และกำลังถูกคุกคามจากการจับมาทำการซื้อขายอย่างมากบนเว็บไซต์
2. สารพิษจากขยะทะเล
ผลการศึกษาล่าสุดระบุว่าปูเสฉวนมากกว่า 500,000 ตัวตายลงเนื่องจากมลพิษพลาสติก นักวิจัยที่มหาวิทยาลัยแทสเมเนียและพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติในลอนดอนพบว่า ปูซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของตระกูลสัตว์จำพวกครัสเตเชียนนั้นตายหลังจากการถูกขังอยู่ในขยะพลาสติกบนเกาะเขตร้อนสองแห่ง เมื่อปูเสฉวนตายลงจะปล่อยกลิ่นสารเคมีออกมา ซึ่งจะดึงดูดปูเสฉวนตัวอื่นเข้ามาติดในขยะพลาสติกทำให้เกิดการตายเป็นลูกโซ่
3. ไม่มีเปลือกหอยมาเปลี่ยน
ปูเสฉวนต้องการเปลือกหอยเพื่อใช้เป็นที่อยู่อาศัย และใช้ป้องกันภัย ถึงแม้ว่าปูเสฉวนจะมีกระดองแข็งหุ้มตัวอยู่แต่มีส่วนท้องที่อ่อนนุ่ม ซึ่งหากปูเสฉวนบกอยู่นอกเปลือกหอยจะตายลงภายใน 24 ชั่วโมง ปูเสฉวนบกจะเจริญเติบโตด้วยการลอกคราบ แต่ละครั้งปูเสฉวนบกจะต้องเปลี่ยนเปลือกหอยให้ใหญ่ตามขนาดของร่างกาย
มนุษย์มีการเก็บเปลือกหอยเพื่อใช้ในกิจกรรมต่างๆ เช่น ใช้เป็นเครื่องประดับ ของสะสม และของที่ระลึก รวมไปถึงการนำมาใช้กับงานก่อสร้าง ทำให้ปูเสฉวนหาเปลือกหอยที่มีขนาดเหมาะสมกับการเจริญเติบโตไม่ได้ จึงต้องไปอาศัยในขยะที่มนุษย์ทิ้งไว้ตามชายหาด เช่น ขวดพลาสติก ขวดแก้วแตก กระป๋องเหล็ก และกระป๋องอลูมิเนียม
เราจะช่วยปูเสฉวน....ให้อยู่คู่ชายหาดของเรา ได้อย่างไร
มีความพยายามของภาครัฐในการอนุรักษ์ปูเสฉวน โดยการแต่งตั้งคณะกรรมการอนุรักษ์ปูเสฉวน ตามคำสั่งกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ที่ 12/2542 ลงวันที่ 7 มกราคม 2542 ให้มีหน้าที่กำหนดแนวทางจัดทำแผนและดำเนินการอนุรักษ์ปูเสฉวน รวมทั้งศึกษาสำรวจแหล่งที่อยู่อาศัย จำนวน การแพร่กระจาย และข้อมูลทางวิชาการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับปูเสฉวน รวมทั้งแต่งตั้งคณะทำงานเพื่อรณรงค์ประชาสัมพันธ์ให้ประชาชน และนักท่องเที่ยวให้ความร่วมมือและมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ปูเสฉวน
ในปี 2563 แฟนเพจของอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะลันตา จ.กระบี่ ได้โพสรับบริจาคเปลือกหอยเพื่อคืนบ้านให้กับปูเสฉวน ในโครงการ “คืนบ้านให้ปูเสฉวน” หลังมีนักท่องเที่ยวถ่ายภาพปูเสฉวนบกขนาดใหญ่ตัวหนึ่งใช้เศษขวดแก้วเครื่องดื่มชูกำลังในสภาพแตกเป็นปากฉลามอาศัยแทนเปลือกหอย
ปรับปรุงข้อมูล ณ วันที่ 11 พฤษภาคม 2564
