ซี่กรอง

คำว่า Baleen หรือเรียกอีกอย่างว่า Whalebone คือซี่กรอง (Baleen plates) ทั้งหมด ซี่กรองประกอบด้วยโปรตีนจำพวก Keratin (Keratin เป็นเส้นใยโปรตีนชนิดหนึ่งที่เป็นส่วนประกอบของผิวหนัง ผม และเล็บของคน) ซี่กรองนี้มีการเจริญเติบโตจากส่วนฐานอย่างต่อเนื่องตลอดชีวิตของวาฬ แม้ว่าซี่กรองด้านนอกจะมีช่องว่างเล็กๆ (มองเห็นจากด้านนอก) แต่ด้านในจะเป็นซี่กรองขนาดเล็กๆ จำนวนมากที่มีประสิทธิภาพมาก ทำหน้าที่ปิดช่องว่างเพื่อกรองอาหารไว้ภายในและสามารถปล่อยน้ำทะเลให้ถูกขับออกจากปากไปตามช่องว่างที่มองเห็นจากภายนอกนั้น

จำนวนซี่กรอง ขนาด รูปร่าง และสีสามารถใช้ในการจำแนกชนิดวาฬ ได้ซี่กรองก็เหมือนกับเล็บของคนที่การเจริญเติบโต หรือความแข็งแรงขึ้นกับคุณค่าของอาหาร

การเจริญเติบโตของซี่กรอง (Growth of baleen plates)

การศึกษาการเจริญเติบโตของ Baleen plates ในลูกวาฬสีเทา (Gray whale) พบว่าด้านซ้ายและขวามีขนาดเท่ากัน แต่อัตราการงอกยาวของซี่กรองส่วนในสุดที่อยู่ใกล้มุมปากเร็วกว่าตรงกลางและด้านหน้าสุด (ในระยะ 33 สัปดาห์แรกหลังคลอด พบว่าอัตราส่วนความยาวของซี่กรองจากด้านในสุด ตรงกลาง และด้านหน้าสุด คือ 3.9, 2.2 และ 1.9 เท่าของความยาวของส่วนหัวถึงจุดกลางลูกตาตามลำดับ) ระยะแรกหลังคลอดซี่กรองด้านหน้าเจริญช้ามาก ซึ่งอาจขึ้นกับความสะดวกในการกินนมแม่ แต่หลังหย่านม (6-7 เดือน) แล้วพบว่าซี่กรองส่วนหน้าเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วและมีขนาดความยาวเท่าซี่กรองของตัวเต็มวัย

นอกจากนี้ Baleen plates ยังสามารถงอกหรือเจริญทดแทนส่วนที่ขาดหายไปได้ แต่ไม่พบเอกสารยืนยันว่าสามารถงอกทดแทนส่วนที่ขาดหายไปได้มากน้อยเพียงไร อย่างไรก็ตามจากการศึกษาของศูนย์วิจัยทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งอ่าวไทยตอนบน (ศูนย์วิจัยฯ อ่าวไทยตอนบน) พบว่า Baleen plates ของวาฬบรูด้ามีการเจริญเติบโตทดแทนส่วนที่แหว่งไป ตัวอย่างเช่น แม่ข้าวเหนียว

ส่วน แม่สดใส ที่พบในเดือนพฤศจิกายน 2553 พบซี่กรองด้านซ้ายข้างล่างใกล้มุมปากขาดเป็นรูปตัววี (V- ตะแคง) ต่อมาในเดือนมิถุนายน 2554 พบว่าในซี่กรองในตำแหน่งเดียวกันนี้ขาดเพิ่มขึ้นมากเป็นรูปตัวยู (U-ตะแคง)

ดังนั้นจึงเป็นสิ่งที่ยืนยันได้ว่าลักษณะตำหนิบน Baleen plates เพียงอย่างเดียวไม่สามารถใช้พิสูจน์อัตลักษณ์ของวาฬได้ ควรใช้ตำหนิบนครีบหลัง รวมทั้งตำหนิอื่นๆ ประกอบ

การแหว่งของซี่กรองของ แม่สดใส

วาฬบรูด้า

ซี่กรอง

องค์ความรู้ที่น่าสนใจ