แมงกะพรุนพิษ
- 15 สิงหาคม 2560
- 88
แมงกะพรุนกล่อง (Cubozoa)
Class Cubozoa (แมงกะพรุนกล่อง) ลักษณะเด่น คือ รูปร่างเป็นกล่องสี่เหลี่ยมใส มีหนวด 4 มุม แบ่งเป็น 2 order
1) Order Carybdeida ลักษณะเด่น คือ หนวดแต่ละเส้นไม่มีการแตกแขนง ประกอบด้วย 5 วงศ์
1.1) วงศ์ Carybdeidae Gegenbaur, 1857 ลักษณะเด่น คือ มีหนวด 1 เส้น ในแต่ละมุม หนวดมีลักษณะกลม มีกลุ่มขนเส้นใยในกระเพาะอาหาร มีร่องตาเป็นรูปหัวใจ มีเพียง 1 สกุล ได้แก่ CarybdeaPéron & Lesueur, 1809
1.2) วงศ์ Tamoyidae Haeckel, 1880 ลักษณะเด่น คือ ร่มมีความสูงมากกว่าความกว้าง ส่วนบนสุดของร่มแบน ตุ่มบนผิวร่มด้านนอกมีสีขาว ร่องตาเป็นรูปดัมเบล ไม่มีโรพาเลีย ฮอน มี 6 เลนส์ตา/rhopalium (2 อันตรงกลาง 4 อันด้านข้าง) ฐานหนวดรูปมีดผ่าตัด ท่อในฐานหนวดยกแหลมสูง มีหนวด 1 เส้น ในแต่ละมุม หนวดรูปร่างแบนเมื่อตัดขวาง กระเพาะอาหารค่อนข้างยาวซึ่งเชื่อมต่อกับบางส่วนของตัวร่ม มีกลุ่มขนในกระเพาะอาหารวางตัวในแนวตั้ง (vertical phacellae) velarial canals แตกแขนงมีจำนวนมาก ไม่พบตุ่มพิษ (perradial warts)มีเพียง 1 สกุล ได้แก่ TamoyaMueller, 1859
1.3) วงศ์ Tripedaliidae Conant, 1897 ประกอบด้วย 2 สกุล
1.4) วงศ์ Alatinidae Gershwin, 2005c ลักษณะเด่น คือ ขนในถุงกระเพาะอาหารเรียงตัวเป็นรูปจันทร์เสี้ยว (crescentric) ประกอบด้วยขนยาวเรียงตัวขนานกันร่องตาเป็นรูปตัว T มี velarial canal 3 หรือ 4 อัน/octant ประกอบด้วย 3 สกุล
1.5) วงศ์ Carukiidae Bentlage, Cartwright, Yanagihara, Lewis, Richards & Collins, 2010 ลักษณะเด่น คือ ไม่มีกลุ่มขนในกระเพาะ ร่องตารูปหยักตื้นและมีโรพาเลีย ฮอน ประกอบด้วย 4 สกุล
2) Order Chirodropida (Gershwin, 2006a) ลักษณะเด่น คือ หนวดมีการแตกแขนง อาจมีถุงกระเพาะอาหาร ประกอบด้วย 3 วงศ์
2.1) วงศ์ Chirodropidae Haeckel, 1880 ลักษณะเด่น คือ ผิวด้านนอกของร่ม เรียบไม่มีตุ่ม หนวดมีลักษณะแบน และแตกแขนงแบบตรงข้ามกัน (branching opposite) ประกอบด้วย 3 สกุล
2.2) วงศ์ Chiropsalmidae Thiel, 1936 ลักษณะเด่น คือ ผิวด้านนอกของร่มเรียบ มีหรือไม่มีจุดหรือตุ่มนูน หนวดแตกแขนงจากโคนหนวดแต่ละมุม กระเพาะอาหารเป็นแบบนิ้วมือหรือถุงกลม มี 8 อัน ประกอบด้วย 2 สกุล
2.3) วงศ์ Chiropsellidae Toshino, Miyake & Shibata, 2015 ลักษณะเด่น คือ ถุงกระเพาะอาหารไม่แตกแขนง รูปตัววีหรือเกือกม้า ร่องตารูปตัวยู pedalial canal รูปภูเขาไฟหรือหัวเข่า หนวดมีเส้นเดียวไม่แตกแขนงหรือแตกแขนงเป็น 5-11 เส้น ประกอบด้วย 2 สกุล
