สถานภาพป่าชายเลนไทย
พื้นที่อ่าวไทยตอนกลาง
ป่าชายเลนบริเวณนี้เริ่มจากปากน้ำปราณบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ อ่าวทุ่งคา-สวี จังหวัดชุมพร อ่าวบ้านดอน จังหวัดสุราษฎร์ธานี ถึงอำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช ในปี พ.ศ. 2518 มีพื้นที่ป่าชายเลน รวม 168,750 ไร่ สภาพปัญหาที่เกิดขึ้นกับป่าชายเลนคล้ายคลึงกับบริเวณอ่าวไทยฝั่งตะวันออก กล่าวคือ มีการบุกรุกทำลายป่าชายเลนเพื่อการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำเป็นจำนวนมากในจังหวัดสุราษฎร์ธานีและนครศรีธรรมราช ซึ่งปัจจุบันส่วนใหญ่กลายเป็นพื้นที่ทิ้งร้าง แต่ผู้บุกรุกยังคงยึดถือครอบครองพื้นที่ โดยอ้างมติคณะรัฐมนตรีเมื่อ วันที่ 17 ตุลาคม 2543 ที่อนุญาตให้ผู้บุกรุกที่เข้าอยู่ก่อนวันที่ 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2534 อยู่อาศัยได้แต่ห้ามทำกิน ทำให้ภาครัฐไม่สามารถเข้าไปดำเนินการปลูกพื้นฟูป่าชายเลนได้ ส่วนในจังหวัดประจวบคีรีขันธ์และจังหวัดชุมพร ป่าชายเลนถูกบุกรุกเพื่อทำการเกษตร โดยเฉพาะอย่างยิ่งการปลูกปาล์มน้ำมัน และการยึดครองพื้นที่เพื่อการอยู่อาศัย
การปลูกป่าชายเลนในโครงการปลูกป่าชายเลนถาวรเฉลิมพระเกียรติฯ โดยการปลูกแบบเต็มพื้นที่ จำนวน 7,490 ไร่ และปลูกแบบปรับปรุงสภาพป่า 18,050 ไร่ ประกอบกับการปลูกป่าแบบประชาอาสาวันสำคัญต่างๆ อยู่บ่อยครั้ง ทำให้พื้นที่ป่าชายเลนบริเวณนี้ไม่ลดลงจากเดิมมากนัก ในปี พ.ศ. 2552 พื้นที่อ่าวไทย ตอนกลางมีป่าชายเลน 154,073 ไร่ และคาดว่าจะมีจำนวนมากขึ้นและทวีความอุดมสมบูรณ์ยิ่งขึ้น เนื่องจากการอบรมสร้างจิตสำนึกด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลนอย่างต่อเนื่อง ประกอบกับชุมชนท้องถิ่นมีรายได้จากกระแสการท่องเที่ยวแบบอนุรักษ์ ช่วยให้เกิดความร่วมมือร่วมใจในการดูแลรักษาป่าชายเลนเป็นอย่างดี
ตารางสถานภาพป่าชายเลนบริเวณอ่าวไทยตอนกลาง
จังหวัด | พื้นที่ป่าชายเลน(ไร่) | ความหนาแน่น (ต้น/ไร่) | จำนวนชนิดพันธุ์ที่พบ | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ปี 2518 | ปี 2552 | ปี 2550 | ปี 2551 | ปี 2553 | ปี 2554 | ปี 2550 | ปี 2551 | ปี 2553 | ปี 2554 | |
ประจวบคีรีขันธ์ | 2,500 | 1,709 | NA | 293 | NA | 275 | NA | 12 | NA | 20 |
ชุมพร | 46,250 | 32,240 | NA | 290 | NA | NA | NA | 19 | NA | NA |
สุราษฎร์ธานี | 23,125 | 46,574 | 221 | NA | 229 | NA | 29 | NA | 37 | NA |
นครศรีธรรมราช | 96,875 | 73,550 | 234 | NA | 248 | NA | 23 | NA | 26 | NA |
รวม | 168,750 | 154,073 |
หมายเหตุ : NA คือ ไม่มีข้อมูล